“Ik voel me dikwijls de Sherlock Holmes in de gezondheidszorg”

Interview mw. drs Ellen Gest t.b.v. website Hart in Actie.

 

“Ik voel me dikwijls de Sherlock Holmes in de gezondheidszorg”

door Elly Meijnders

Eén van de doelstellingen van Sportvereniging Hart in Actie is te bewerkstelligen dat mensen informatie krijgen over de inhoud van een gezonde levensstijl. De vereniging wil hiertoe personen die een belangrijke professionele rol in de gezondheidszorg in de regio Mill hebben, om hun mening vragen. Voorzitter Guus Fonteijn en ik hadden een eerste gesprek met huisarts mevrouw drs. Ellen Gest.

Hoe ziet je rol en taak in de gezondheidszorg volgens jou eruit?

“Allereerst stel ik voorop: ik ben een huisarts, niet dé huisarts”, klinkt het beslist. “Als huisarts voel ik me een spin in het web van de zorg. Ik doe mijn best mijn patiënten vitaal en veerkrachtig te houden. Ik voel mij als huisarts ook vaak de Sherlock Holmes in de gezondheidszorg. Iemand heeft ergens last van, wat betekent deze klacht voor déze patiënt, wat is de beste actie op maat voor deze persoon? Wat ik mooi vind aan ons werk is dat ik mag werken met mijn hoofd, hart en handen en dat ik mag zorgen voor alle leeftijdsgroepen. Als huisarts mag ik verder geregeld heel dicht bij families komen, lief en leed delen, in onze dorpspraktijk mogelijk meer dan 25 jaar lang”.

Je bent hier 12 jaar geleden begonnen. Je had idealen. En waarom wonen en werken in hetzelfde dorp?

Ellen neemt bedachtzaam een slok van haar thee: “Ik had idealen, ja. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat bepaalde aspecten niet eens tegenvallen. Loslaten is soms best een uitdaging, het werk is feitelijk nooit af… Wij hebben er echter bewust voor gekozen in het dorp te wonen waar we werken. Heeft voor mij een enorme meerwaarde, het voelen van je dorp. Ik ben nu een andere arts dan 12 jaar geleden.

Hoe belangrijk vind je een gezonde levensstijl voor mensen?

Ellen: “Dan heb ik het over geestelijke en lichamelijke gezondheid. Er wonen twee, drie generaties samen in Mill e.o. Peter (haar echtgenoot) en ik ervaren ons vergrijzende dorp als een warm bad. Daarnaast zijn wij ook blij met onze praktijkondersteuner (POH) die zich extra ontfermt over onze chronisch zieken. De sociale betrokkenheid in ons dorp is groot, er gebeuren nog automatische dingen als even bij de buren binnenlopen. Wij hebben de SWOM, de KBO, het hobbycentrum en andere actieve verenigingen, er kan van alles gebeuren”.

Guus: “Ik was in Amerika en daar waren allemaal dikke mensen, allemaal Michelin mannetjes”

“Leuke dingen doen met een maatje is goed voor de geest, niet roken, goede voeding, bewegen en voldoende nachtrust zijn ook essentieel om je vitaal te voelen. Ik merk geregeld hoe verslavend suikers en op de bank zitten kunnen zijn, leefstijlverandering lijkt dan een hele opgave. Niet roken blijft overigens de grootste gezondheidswinst bieden voor rokers.  “Leuke dingen doen met een maatje goed voor de geest, niet roken, goede voeding, bewegen en voldoende nachtrust zijn ook essentieel om je vitaal te voelen. Ik merk geregeld hoe verslavend suikers en op de bank zitten kunnen zijn, leefstijlverandering lijkt dan een hele opgave. Niet roken blijft overigens de grootste gezondheidswinst bieden voor rokers.

Veel stress lijkt me ook niet goed voor je gezondheid van lichaam en geest……

Ellen knikt: “Inderdaad, te veel stress ondermijnt je gezondheid en je veerkracht. Veel stress komt volgens mij doordat we onze levensdoelen en die van onze naasten uit het oog verliezen. Waar leven wij voor? Hoe willen wij leven? Wat en wie hebben we daarvoor nodig? Wat kunnen we daarbij voor anderen? Welke keuzes horen daarbij? Het is hier gelukkig nog goed leven op het platteland, minder gestrest en niet zo druk als bijvoorbeeld in de Randstad. We leven in een mooie groene gemeente, gebruik de helende werking van de natuur zo vaak als je kunt. Het moeilijkst van het ouder worden lijkt mij de  verminderde veerkracht en het verlies van de dierbaren om je heen”.

Guus merkt op dat het hem heel moeilijk lijkt om alleenstaand te zijn.

Ellen buigt zich naar hem toe: “Ik denk als je sociaal vaardig bent, goed contact kunt maken, samen én individueel actief bent, het minder moeilijk zal zijn”.

Wat is het belang van goede sociale contacten en het maatschappelijk meedoen voor de gezondheid van je patiënten?

Ellen: “Dat is ongelooflijk belangrijk. Er zijn in onze gemeente grote vriendengroepen, dat zegt ook veel over de tolerantie van mensen. Het is heel belangrijk als je je als individu ontplooit. Kijk naar mijn buurman, hij heeft MS maar maakt het hele dorp vrijwillig schoon met behulp van zijn scootmobiel. Dan denk ik, als je zo’n man de rommel ziet opruimen, dan laat je toch nooit meer iets slingeren? Kennen jullie de site van ‘n Goei Leven? Ik ben daar ambassadeur van. ‘n Goei leven verbindt initiatieven en vertelt erover om iedereen in het land van Cuijk te inspireren en te stimuleren mee te doen. Hierdoor krijgen we het nog beter voor mekaar. Voor iedereen: jong en oud, inwoner en bezoeker”.

Guus: Maar de zucht naar vet en zoet is bij kinderen toch wel heel groot.

Nu klinkt Ellen heel beslist: “Maar er gebeurt hier ook al het een en ander. De stapjes zijn klein maar de bewustwording zorgt er langzaam voor dat er ook bij evenementen en feesten gezondere alternatieven voorhanden komen. Stichting Kinderfeesten werkt daar bijvoorbeeld ook aan mee, bij het Zotte Zomerfestival waren er ook gezondere alternatieven te koop. Waar wij vanaf moeten is de vanzelfsprekende koppeling tussen gezelligheid en ongezonde snacks. Die associatie zit er al heel erg jong in. Wij moeten school en gezondheid nog meer samen brengen. En durf zelf bijvoorbeeld eens gewoon een kan water op tafel te zetten met munt of citroen tijdens een verjaardag en laat je gasten zelf de keuze. Taart en snoep hoeft niet altijd om het gezellig te maken, gezondere alternatieven kunnen zeker zo aantrekkelijk en smakelijk zijn. Wel vraagt het vaak meer tijd en aandacht om te kiezen voor zelfgemaakte gezonde alternatieven i.p.v. kant en klare lekkernijen. Een gezonde looproute in de supermarkten in Mill zou ook helpen. Als op zijn minst bij een deel van de kassa’s de verleidingen uit het zicht zouden zijn of nog beter, vervangen door gezonde alternatieven….”

Liggen daar de beste kansen om de gezondheid van de patiënten te bevorderen?

“Dan weet ik er nog wel meer. Mensen voelen het verlies van hun verslaving in eerste instantie als een soort rouwproces. Het ligt helemaal aan het alternatieve aanbod. Biedt na het sporten iets gezonds aan, in de sporttas én in de sportkantine. Het geluksgevoel van het sporten en fruit kunnen een vaste combinatie worden. En bij opa en oma: zelfgemaakte soep, een hard gekookt eitje voor je kleinkinderen als je ze van school haalt i.p.v. fris met een koekje is een geschenk voor het leven. De aandacht en gezelligheid van het moment gaat zo gepaard met gezonde voeding. De ogen van de huidige generatie kinderen gaan hard achteruit door de goedkoopste en meest flexibele kinderoppas: de tablet en het mobieltje. Als moeder van twee dochters weet ik ook dat het o zo handig is als kinderen “vanzelf” tevreden en rustig zijn, geen rommel maken, er niets kapot gaat en ze geen ruzie maken. Ben je bewust van het verslavingsrisico en het negatieve effect op de ontwikkeling van een kinderlichaam en kinderbrein in de groei”.

Welke belemmeringen ervaar je als professional bij patiënten om daadwerkelijk met een gezonde leefstijl aan de slag te gaan?

“Wij doen ons best op het gebied van Positieve Gezondheid. Dat houdt in dat je vooral kijkt wat je wel nog kunt en niet wat je niet meer kunt. Ik probeer ook mensen te vertellen wat er kan gaan gebeuren als zij op dezelfde voet met hun gezondheid blijven omgaan. Een roker kan geholpen worden eerst zijn of haar motivatie helder te krijgen en waar mogelijk te verbeteren. De mens is namelijk een economisch wezen dat denkt: wat levert het op en wat verlies ik. De meeste patiënten die hun leefstijl blijvend kunnen ombuigen voelen zich fitter, gelukkiger en vrijer”.

En er vlak achteraan: “O ja, je vroeg hoe ik de website van Hart in Actie vind. Op het eerste gezicht ziet hij er prima uit. Mooi dat er via Hart in Actie in Mill een mogelijkheid is om onder deskundige begeleiding (weer) veilig te kunnen sporten. Samen met onze praktijkondersteuner zal onze praktijk jullie vereniging nog vaker onder de aandacht brengen!

Geschreven door Elly Meijnders